Od pokoleń pamięć o Bitwie pod Lipą trwa wśród okolicznych mieszkańców. Dlatego, we wtorek 15 lutego odbyły się obchody 158 rocznicy tej potyczki, które rozpoczęły się o godzinie 10 pod Pomnikiem Powstańców Styczniowych w Lipie.
W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władzy gminy Głowaczów z wójtem Hubertem Czubajem na czele, przewodniczący rady gminy w Głowaczowie Piotr Marek, a także posłowie Andrzej Kosztowniak, Dariusz Bąk, wicewojewoda mazowiecki Artur Standowicz, kierownik Delegatury Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Radomiu Krzysztof Murawski, wicestarosta powiatu kozienickiego Małgorzata Bebelska, wiceprzewodniczący rady powiatu kozienickiego Mirosław Górka, sołtys miejscowości Lipa Alina Sobieraj, przedstawiciele szkół wraz z pocztami sztandarowymi, przedstawiciele Nadleśnictwa Dobieszyn, policji i straży z komendantami powiatowymi Sławomirem Rekiem i Kamilem Bieńkowskim na czele oraz jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu gminy Głowaczów, mieszkańcy gminy oraz zaproszeni goście. Przy pomniku licznie zgromadziły się również poczty sztandarowe.
Wyjątkowym gościem, którego zabrakło, a brał corocznie udział w uroczystościach jest Jan Chryzostom Czachowski, potomek pułkownika Dionizego Czachowskiego, który był dla niego pradziadkiem.
Pośmiertne odznaczenie i awans
Warto dodać, że pośmiertnie odznaczony złotym krzyżem Związku Piłsudczyków RP został Antoni Lipiec – polski działacz ludowy i regionalny, rolnik, żołnierz, partyzant Batalionów Chłopskich i działacz spółdzielczy, który urodził się i zmarł w Lipie. Podczas dzisiejszych uroczystości pod pomnikiem obecna była jego córka, której podziękowania przekazał poseł Dariusz Bąk. Nie dokonano jednak wręczenia orderu, ponieważ jego inicjatorem był wyżej wspomniany Jan Chryzostom Czachowski, który obecnie przebywa w szpitalu. Decyzją Związku Piłsudczyków odznaczenie zostanie przyznane córce Antoniego Lipca przez Jana Chryzostoma Czachowskiego, gdy ten opuści szpital.
Z kart historii, którą podczas obchodów przypomniała Agnieszka Olczak
Historię wydarzeń związanych z Lipą przypomniała dyrektor i nauczyciel historii PSP im. Tadeusza Kościuszki w Głowaczowie Agnieszka Olczak. 15 lutego 1863 roku do Głowaczowa wszedł oddział znany jako „Dzieci Warszawy”. Powstańcy byli głodni i skrajnie zmęczeni wielodniową ucieczką przed pościgiem. Minęli miasteczko i zatrzymali się na nocleg w pobliskiej wsi Lipa. Wróg zaskoczył ich podczas odpoczynku. Powstańcy zmuszeni byli bić się bez przygotowań, na warunkach dyktowanych przez Rosjan. Piechota została całkowicie rozbita. Kawaleria wydostała się z tej pułapki. Kozacy ścigali ją na przestrzeni ok. 27 kilometrów. Uciec pogoni udało się nielicznym.
W walkach zginęło czterdziestu powstańców. Rozpoznano tylko trzech poległych. Bezimienni spoczywają w zbiorowej mogile na cmentarzu w Głowaczowie. Pamięć o bitwie trwa przez wiele pokoleń. Z inicjatywy Antoniego Lipca w Lipie wybudowano pomnik. W kolejne rocznice bitwy samorządowcy i mieszkańcy składają tam kwiaty.
Obecny podczas uroczystości był senator Stanisław Karczewski. – Dziś jesteśmy w miejscu, które upamiętnia bardzo ważne wydarzenie, tragiczne, bo śmierć tak wielu bohatersko walczących Polaków. Polaków walczących o wolność, o umiłowaną wolność, o niepodległość, o to, abyśmy mogli tu mówić po Polsku, myśleć po Polsku i modlić się po Polsku. Jesteśmy wdzięczni wszystkim tym, którzy walczyli o to, abyśmy byli Polakami. Polska to piękny, wspaniały, cudowny i dynamicznie rozwijający się kraj. To zasługa bohaterów, takich jak tutaj, którzy polegli w Lipie. Dziękuję wszystkim, którzy swoją obecnością oddają cześć naszym bohaterom. Cześć i chwała bohaterom! – mówił senator Stanisław Karczewski.
Poseł Andrzej Kosztowniak skierował swoje słowa w głównej mierze do obecnych pod pomnikiem dzieci i młodzieży. – Chciałbym, aby w waszych główkach na zawsze zapisało się dzisiejsze spotkanie, abyście pamiętały to jako miejsce szczególne i czas szczególny. Pamięć o tych, którzy odeszli, a walczyli o to, abyśmy my dzisiaj mogli godnie mówić o Polsce i o nas jako Polakach, ludziach, którzy miłowali ponad wszystko wolność – mówił poseł Andrzej Kosztowniak.
Złożyli kwiaty, zapalili znicze
Chór odśpiewał marsz strzelców. Następnie głos podczas uroczystości zabierali przybyli goście, w tym poseł Dariusz Bąk, który wyraził słowa uznania dla całej gminy Głowaczów za kultywowanie pamięci poległych w tym miejscu powstańców. – Stoimy tutaj przed pomnikiem bardzo wymownym w swym wyrazie i w treści. Jest krzyż, jest kamień, który stanowi symbol niezniszczalności oraz są także kosy postawione na sztorc mówiące o tym, że ludność wiejska brała udział w Powstaniu Styczniowym. Jesteśmy w miejscu szczególnym, bo Lipa jest przykładem jak się dba o pamięć tych, którzy zasłużyli się niepodległości naszej Ojczyzny. Dziękuję Pani sołtys. mieszkańcom Lipy, a także całej gminie Głowaczów, za to że tak kultywujecie pamięć o bohaterach, którzy zapewnili nam wolność i niepodległość – mówił Dariusz Bąk.
Uczestnicy uroczystości następnie złożyli kwiaty i zapalili znicze pod Pomnikiem Poległych.
