W sobotę 26 października 2024 roku w Grabowie nad Pilicą odbyła się uroczystość upamiętniająca 110. rocznicę wybuchu I wojny światowej. Organizatorami tego wydarzenia byli Łukasz Uliasz, Ustawowy Społeczny Opiekun Zabytków Powiatu Kozienickiego oraz Polski Czarny Krzyż Towarzystwo Opieki nad Cmentarzami Wojennymi, miejscami pamięci i zabytkami, przy współpracy z Towarzystwem Pamięci Generała Józefa Dowbora Muśnickiego z Lusowa k. Poznania. I wojna światowa, często nazywana Wielką Wojną, toczyła się na olbrzymią skalę, obejmując 33 państwa i pochłaniając życie przeszło 70 milionów żołnierzy. Konflikt ten miał również ogromny wpływ na Ziemię Kozienicką.
Przebieg Uroczystości
Uroczystość rozpoczęła się w Zajeździe u Jankiela w Grabowie, gdzie zebrali się uczestnicy. O godzinie 11:00, na Cmentarzu Wojennym, Łukasz Uliasz przedstawił historię miejsca oraz opiekę nad nim. Następnie współprowadzący, Pułkownik Grzegorz Misiak, Wiceprezes Towarzystwa Pamięci Generała Józefa Dowbora Muśnickiego, przybliżył sylwetkę Generała oraz omówił walki pod Grabowem, Kozienicami i Ivangorodem. Po tych wystąpieniach, odbył się apel pamięci, a uczestnicy złożyli wiązanki i znicze.
Uczestnicy Wydarzenia
W uroczystości wzięli udział liczni przedstawiciele władz lokalnych i państwowych, w tym Inspektor Robert Horosz, Dyrektor Biura Komendy Głównej Policji w Warszawie, Kpt. Paweł Wójcik, reprezentujący Dyrektora Zakładu Karnego w Żytkowicach, oraz Radne Sejmiku Województwa Mazowieckiego Magdalena Murawska i Edyta Wietrak. Obecni byli również przedstawiciele organizacji kombatanckich, grup rekonstrukcji historycznej, a także przedstawiciele Policji, Wojska Polskiego, Lasów Państwowych oraz szkół.
Znaczenie i Cele Uroczystości
Uroczystość miała na celu pogłębienie wiedzy na temat I wojny światowej, jej skali, przemocy i konfliktów zbrojnych, ale także uwrażliwienie na ogromne dziedzictwo, jakie pozostawiła po sobie w postaci zabytków i miejsc pamięci. Szczególną uwagę poświęcono walkom o Twierdzę Ivangorodzką oraz bitwom pod Kozienicami i Grabowem, gdzie w dniach 25 i 26 października 1914 roku Pułkownik Józef Dowbór Muśnicki zatrzymał niemiecko-austriacką nawałę. To wydarzenie było kluczowe dla późniejszych działań zbrojnych w regionie i podkreśliło rolę Muśnickiego jako Ojca Niepodległości Polski.
Dodatkowe Informacje
Uroczystość połączona była z obchodami 5-lecia działalności Ustawowego Społecznego Opiekuna Zabytków Powiatu Kozienickiego, którą od 1 października 2019 roku sprawuje prof. Łukasz Karol Uliasz. Wydarzenie zorganizowano pod patronatem Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Warszawie, Delegatury MWKZ w Radomiu, Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kielcach. Oprawę fotograficzną zapewnili Arkadiusz Molenda oraz Płk. Andrzej Kwiatkowski z Radomia.
Uroczystość w Grabowie nad Pilicą była nie tylko hołdem dla bohaterów I wojny światowej, ale także okazją do refleksji nad historią i jej wpływem na współczesność. Dzięki zaangażowaniu organizatorów i uczestników, pamięć o tych ważnych wydarzeniach będzie trwać, a dziedzictwo narodowe będzie przekazywane kolejnym pokoleniom.
