Szukają ludzi pod zawalonymi budynkami, sprawdzają bagaże na lotniskach i wykrywają narkotyki na przejściach granicznych. Pomagają też w odnalezieniu zaginionych oraz patrolują trudno dostępne tereny. Ponad tysiąc specjalnie wyszkolonych psów wspiera pracę funkcjonariuszy we wszystkich służbach podległych MSWiA. Międzynarodowy Dzień Psa Ratowniczego to doskonała okazja do pokazania olbrzymiej roli, jaką pełnią czworonożni funkcjonariusze.
W obecnych czasach podczas prowadzenia działań poszukiwawczych i ratowniczych służby korzystają z coraz nowocześniejszych urządzeń technicznych. Mimo tego, to nos psa nadal pozostaje niezastąpiony! Często jest to najszybszy, a także najbardziej skuteczny sposób poszukiwania zaginionych lub uwięzionych pod gruzami osób. W niedzielę (28 kwietnia br.) przypada Międzynarodowy Dzień Psa Ratowniczego. To doskonała okazja do pokazania olbrzymiej roli, jaką pełnią psy we wszystkich służbach podległych MSWiA. Przyczyniają się one do obrony i ochrony państwa przed zagrożeniami. Pomagają w sytuacjach kryzysowych, akcjach ratowniczych – są wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba pomocy człowiekowi.
Ponad 800 psów służbowych w Policji
Najwięcej, bo aż 826 czworonożnych funkcjonariuszy służy w policyjnych szeregach. W służbie prewencyjnej pracuje 787 psów, w służbie kryminalnej – 25 psów, a w służbie kontrterrorystycznej – 10 psów. Ponadto w Centrum Szkolenia Policji w Legionowie aktualnie szkolą się 4 psy, które następnie trafią – razem z opiekunami – do służby kryminalnej.
Głównymi rasami psów wykorzystywanych w Policji są owczarki niemieckie i owczarki belgijskie malinois. W marcu br. zadania z psami w służbie prewencyjnej, wykonywało 629 policjantów – przewodników psów służbowych.
Dzięki pracy policyjnych psów udaje się uratować życie ludzkie, czy wykryć wiele nielegalnych procederów. Odnalezienie zaginionej kobiety czy wykrycie narkotyków to tylko jedne z ostatnich akcji z udziałem czworonożnych funkcjonariuszy. W ubiegłym tygodniu policjanci z legnickiej komendy prowadzili poszukiwania 36-letniej kobiety, której zaginięcie zgłosiła rodzina. W dotarciu do zaginionej pomógł Radler – policyjny pies tropiący. Doprowadził policjantów do miejsca, gdzie przebywała kobieta. Natomiast w marcu tego roku dzierżoniowscy policjanci zabezpieczyli ponad 800 porcji amfetaminy. Miejsce przechowywania wskazał pies ze swoim przewodnikiem.
Pomoc ofiarom trzęsień ziemi – psy w służbie PSP
Podobnie jak w wielu krajach także u nas szczególnie cenione są psy poszukiwawczo-ratownicze. Mają one różne specjalizacje: lawinowe, tropiące terenowe czy gruzowiskowe. Ich zadaniem jest odnajdywanie osób zaginionych pod lawinami, gruzami budynków, czy w trudnym terenie. W Państwowej Straży Pożarnej służy obecnie 27 psów, z czego 14 psów posiada ważną specjalność gruzowiskową, która upoważnia do udziału w akcjach ratowniczych np. po trzęsieniach ziemi. W PSP pracują psy rasy labrador retriever czy owczarek niemiecki, belgijski i holenderski. Są także psy nierasowe.
Psy ratownicze wielokrotnie brały udział w działaniach międzynarodowych. W ostatnich latach uczestniczyły w działaniach ratowniczych po trzęsieniu ziemi w Turcji w 2023 r. – 8 psów czy w Nepalu w 2015 r. – 12 psów. Po zakończeniu akcji ratowniczej w Turcji psy ratownicze oraz ich opiekunowie otrzymali szczególne podziękowania. To dzięki pracy strażaków, psim zmysłom, umiejętnościom i zaangażowaniu oraz ich kompilacji z możliwościami technicznymi sprzętu, działania były tak skuteczne. Polscy strażacy uratowali 12 osób, w tym trójkę małych dzieci. Z kolei w minionym roku w Polsce psy uczestniczyły m.in. w akcji ratowniczej po wybuchu gazu w kamienicy w Katowicach.
Psy służbowe wspierają funkcjonariuszy SG na przejściach granicznych
Psy ze Straży Granicznej podczas codziennej służby wykorzystują swój fenomenalny węch i pomagają w wykrywaniu narkotyków, czy wyrobów tytoniowych. Obecnie w Straży Granicznej służbę pełnią 182 psy służbowe o specjalnościach: do wyszukiwania: narkotyków, materiałów wybuchowych i broni; patrolowo-obronnych; tropiących oraz tropiąco-patrolowych.
Wśród psów służbowych w Straży Granicznej, podobnie jak w Policji, najliczniejszą rasę stanowią owczarki niemieckie i belgijskie. Pozostałe to głównie owczarki holenderskie, labradory i jack russel terier.
W 2023 r. w trakcie prowadzonych działań, psy służbowe Straży Granicznej brały udział w akcjach związanych z odkryciem m.in.: prawie 75 kg haszyszu, ponad 8 kg mefedronu oraz 35 kg marihuany. Psy SG udaremniły również próby przewozu przez granicę broni palnej oraz amunicji.
Psy SOP-u pomagają w wykrywaniu materiałów wybuchowych
Psy w Służbie Ochrony Państwa na co dzień odgrywają inną rolę niż psy używane w ratownictwie. Zadania, które realizują są związane z zapewnieniem bezpieczeństwa najważniejszych osób w państwie. Wykorzystywane są m.in. do wyszukiwania, rozpoznawania oraz zaznaczania obecności materiałów wybuchowych.
W formacji służy 12 psów. Są to jedne z popularniejszych ras wśród psów służbowych: owczarki belgijskie, niemieckie oraz holenderskie.
Zasady doboru do służby
Pies każdej rasy może pełnić służbę, musi tylko posiadać odpowiednie cechy – odznaczać się wytrzymałością, całkowitym brakiem agresji wobec człowieka i doskonałą pracą z przewodnikiem. Szkolenie danego psa jest dostosowane do zadań, jakie ma wykonywać.
W przypadku psów policyjnych trening trwa, w zależności od rodzaju kursu, od około 4,5 do 6 miesięcy. Zakład Kynologii Policyjnej w Sułkowicach prowadzi centralny dobór psów do służby. Rasą preferowaną do tresury jest owczarek niemiecki oraz owczarek belgijski w wieku od roku do dwóch lat. Jest także możliwość kwalifikacji psów innych ras po uwzględnieniu predyspozycji psychicznych i fizycznych.
Natomiast psy ratownicze, które posiada PSP, szkolone są z zakresu technik i taktyki poszukiwań ludzi zasypanych pod gruzami oraz osuwiskami ziemnymi i kamiennymi.
Wiek zwierzęcia, jego sylwetka, stan zdrowia oraz wyniki testów predyspozycji psychicznych i fizycznych to główne wymogi dla psów służbowych w Straży Granicznej. Ich szkolenie odbywa się w Ośrodku Szkoleń Specjalistycznych SG w Lubaniu i trwa od 5 do 6 miesięcy – w zależności od specjalności psa. Jednym z pierwszych i najważniejszych elementów szkolenia, jest budowa więzi i zaufania pomiędzy przyszłymi partnerami w służbie – psem i jego przewodnikiem.